Jen japoński

Tło historyczne

Pierwsze monety pojawiły się w Japonii w 1600 roku, kiedy do władzy doszedł szogunat Tokugawa. Wcześniej nie było jednej waluty, ponieważ każda dynastia wybijała własne pieniądze, których obieg był ograniczony.

Klan Tokugawa przejął kontrolę nad obozami górniczymi, produkcją metali i założył mennice, co umożliwiło emisję jednej waluty w całej Japonii. Niemniej jednak waluty różnych klanów nadal znajdowały się w obiegu. Prywatne mennice stworzyły około 1700 rodzajów monet i banknotów podczas 200-letniego okresu Edo.

System ten został zniesiony w 1868 roku, kiedy Japonia rozpoczęła nowy okres swojego istnienia — restaurację Meiji. Kraj przeszedł 20-letnią ścieżkę reform w sferze społecznej, politycznej i wojskowej. W rezultacie Japonia odrodziła się i stała się jednym z najbardziej rozwiniętych krajów na świecie.

W 1869 r. jen stał się wspólną walutą. Wymiana pieniędzy klanów trwała jeszcze przez dziesięć lat. Po raz pierwszy wyemitowano monety wykonane z czystego srebra i złota, a Japonia przyjęła standard złota. Stopniowo zawartość złota w monetach zmniejszyła się z 1,5 grama do 0,75 grama czystego złota. W przededniu pierwszej wojny światowej wycofano powiązanie waluty państwowej ze złotem. Choć został on później odnowiony, ostatecznie zniknął w 1933 roku.

Monety ułamkowe sen i rin stały się podjednostkami jena, ale w 1954 roku zostały wycofane z obiegu. Sen był setną, a rin tysięczną częścią jena.

Początkowo tylko Bank Japonii emitował japońskie pieniądze. Jednak kilka prywatnych organizacji finansowych, akredytowanych przez główny bank państwowy, uzyskało to prawo później.

Jen przeszedł pierwszą inflację w 1927 roku, kiedy to miał miejsce kryzys na dużą skalę. Boom wśród deponentów banków pociągnął za sobą absurdalny krok podjęty przez bankierów. Mając na celu szybki zwrot zdeponowanych pieniędzy, wyemitowali oni mnóstwo banknotów o nominale 200 jenów z pustym rewersem.

Kiedy rozpoczęła się II wojna światowa, obieg jena tymczasowo rozszerzył się dzięki krajom znajdującym się pod panowaniem imperium, takim jak Korea, Makau, Tajlandia i Chiny Północne.

W okresie powojennym kurs waluty gwałtownie spadł: jeden dolar równał się ¥50-¥250, a później — nawet ¥900. Niektóre prefektury, na przykład Okinawa, w ogóle zakazały jena i przeszły na pieniądze okupacyjne, a później — na dolara amerykańskiego. Ten ostatni został całkowicie wycofany w 1972 roku.

Jen był powiązany z dolarem amerykańskim od 1949 do 1971 roku z oficjalnym kursem wymiany wynoszącym 360 do 1. Od lat siedemdziesiątych XX wieku miały miejsce okresy spadku wartości dolara, w wyniku czego kurs wymiany znacznie się wzmocnił i wynosił 336:1, a następnie 308:1. Później kurs zaczął się wahać. Obecnie jeden dolar amerykański równa się stu jenom.

Od 1932 r. kontrolę nad emisją jena sprawują dwie organizacje: Ministerstwo Finansów i Bank Japonii.

Etymologia słowa "jen" wywodzi się z japońskiego "en" i oznacza "okrągły". Jest też druga kwestia: nazwa waluty Kraju Wschodzącego Słońca jest również związana z juanami hongkońskimi, które były srebrnymi monetami emitowanymi przez brytyjskich kolonizatorów w Hongkongu. Dostały się one do Japonii na różne sposoby i mogły stanowić nazwę jej nowej oficjalnej waluty.

Projekt

Obecnie Japonia emituje papierowe pieniądze w niewielkich ilościach. W obiegu są tylko trzy rodzaje banknotów i z reguły są to banknoty o dużych nominałach, takich jak ¥1,000, ¥5,000 i ¥10,000. Banknot o nominale 2000 jenów pojawił się w 2000 roku. Choć został on później wycofany z obiegu, nadal jest uważany za legalny.

Wszystkie banknoty mają taką samą szerokość, ale różną długość — odpowiednio 150 mm, 156 mm i 160 mm.

Banknoty z serii emisyjnej 2004 są już w obiegu:

• ¥1,000 to niebieski banknot z portretem mikrobiologa Hideyo Noguchi na awersie i głównymi świętymi obiektami Japonii — górą Fuji i kwiatami wiśni na brzegu jeziora Motosu na rewersie.
• ¥5,000 to fioletowy banknot, który na awersie przedstawia portret pisarza Ichiyō Higuchiego, a na rewersie obraz irysów autorstwa Ogaty Kōrina, słynnego japońskiego malarza szkoły Rinpa.
• ¥10,000 to jasnobrązowy banknot z portretem Yukichi Fukuzawy, japońskiego pisarza i filozofa, na awersie oraz feniksem, jednym z dwóch posągów z brązu na dachu świątyni Byōdō-in, na rewersie.

Monety są w Japonii w znacznie szerszym obiegu. Ich nominały to ¥1, ¥5, ¥10, ¥50, ¥100, ¥500 i ¥1,000. Monety ¥5 i ¥50 mają dziurkowane otwory w środku.

Oprócz nominału, roku wybicia i nazwy kraju w języku japońskim, każda moneta zawiera znaczący symbol:

1. ¥1 — młode drzewko
2. ¥5 — roślina ryżu
3. ¥10 — Świątynia Byōdō-in
4. ¥50 — chryzantema
5. ¥100 — drzewo wiśniowe
6. ¥1,000 — paulownia

Monety wykonane są z aluminium, miedzi i miedzioniklu.

W latach 2008-2009 Bank Japonii wyemitował dwie serie monet upamiętniających wszystkie 47 prefektur kraju. Wybito tylko jeden nominał ¥500, który składał się ze stopu miedzi, cynku i niklu.

Monety o nominale 1000 jenów zostały wybite w celu upamiętnienia ważnych wydarzeń z życia Japonii. Pierwsza seria została wyemitowana przed Igrzyskami Olimpijskimi w 1964 roku. Następnie monety okolicznościowe pojawiły się od początku 2000 roku. Łącznie wyemitowano już 26 monet.

Jen japoński na świecie

Waluta ta znajduje się na liście rezerwowej od wielu dziesięcioleci. Obecnie przesunęła się na czwartą pozycję z trzeciej, ustępując miejsca funtowi brytyjskiemu i euro.

Kurs jena szybko się zmienia, co czyni go atrakcyjnym narzędziem do generowania znacznych zysków.

Najczęściej Zadawane Pytania