Kult (zespół Muzyczny)

Twórczość zespołu zawsze uderzała w “system”, krytykując socjalizm, Kościół i narodowe tradycje. A jednak to nie tylko muzyka — to przekaz, atmosfera koncertów i niekonwencjonalne treści, które wciąż trafiają w sedno społecznych realiów. Zespół Kult jest nie tylko ikoną rocka alternatywnego, lecz także kulturowym fenomenem, a Kultowe piosenki stają się hymnami pokolenia.

Kluczowe Informacje

Legendarny zespół Kult to nie tylko legenda polskiego rocka, lecz także kopalnia niezwykłych faktów. Poniżej znajdują się 3 najciekawsze fakty z historii tego zespołu rockowego.

1. Inspiracja religijna. W latach 80. XX wieku część muzyków Kultu była związana z ruchem Świadków Jehowy. Basista Piotr Wieteska i trębacz Jacek Szymoniak odeszli z grupy, aby głosić Słowo Boże. Nawet lider zespołu, Kazik, utożsamiał się z tą religią, co znalazło odzwierciedlenie w tekstach piosenek.
2. Konfrontacja z cenzurą. Kazik Staszewski, główny autor tekstów, musiał walczyć z cenzurą w czasach PRL-u. Mimo coraz bardziej liberalnej atmosfery, jeden utwór — “Totalna militaryzacja” nigdy nie został zaakceptowany przez Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, co świadczy o zdecydowanym antysystemowym przekazie grupy.
3. Zespół eksperymentował z wokalistami. Choć Kazik jest głównym wokalistą Kultu, na niektórych albumach inni muzycy również przejęli rolę głosową — na albumach studyjnych Kazik często dzielił się mikrofonem z innymi członkami zespołu. Przykładem są Janusz Grudziński, który zaśpiewał “Totalną stabilizację”, oraz Tomasz Goehs, wykonujący cover utworu The Beatles “With A Little Help From My Friends”. Ta wielowokalizm dodaje różnorodności i świeżości brzmieniu zespołu.

Kult to nie tylko muzyka, to historia, kontrowersje i niezwykłe zjawiska, które definiują polską scenę muzyczną. Jego historia to nie tylko opowieść o muzyce, lecz także o refleksji nad krajową rzeczywistością społeczną i kulturową.

Historia

Historia zespołu sięga lutego 1982 roku, kiedy to w Warszawie powstał zespół Kult. Jego założycielami byli wokalista Kazik Staszewski oraz basista Piotr Wieteska, którzy wcześniej grali w grupie Poland, pionierze punkowej sceny polskiej. Pierwszymi członkami zespołu byli Tadeusz Bagan (gitara) i Darek Gierszewski (perkusja).

Kult zadebiutował na scenie 7 lipca 1982 roku w klubie Remont, a już po tym koncercie zespół Kult zmienił skład. Po wielu przekształceniach muzycy zespołu koncertowali rzadko, starając się za każdym razem przygotować nowy repertuar і utwory. Antysystemowe teksty Staszewskiego poruszały istotne kwestie tożsamości i społeczeństwa.

Dlatego też Kult teksty przyciągały znaczną uwagę. Pomimo licznych przetasowań personalnych, Kult od samego początku kształtował unikalny styl muzyczny, eksplorując polską scenę rockową. Jego historia to nie tylko opowieść o muzyce, lecz także o głębokich refleksjach nad polską rzeczywistością społeczną i kulturową.

Debiut fonograficzny

Zespół Kult rozpoczął swoją działalność wraz z podpisaniem kontraktu z wytwórnią Tonpress, wydając swój debiutancki singiel “Piloci / Do Ani”, który odniósł sukces, docierając nawet do pierwszego miejsca na Liście przebojów Programu Trzeciego. W 1986 roku nastąpiła zmiana w składzie, a Kazik Staszewski został nowym liderem. W lipcu tego samego roku muzycy wystąpili na festiwalu w Jarocinie, prezentując nową piosenkę “Tan”.

Wkrótce potem, w sierpniu 1987, wydali album “Posłuchaj to do ciebie”, gdzie znalazły się utwory “Wódka” i “Hej, czy nie wiecie”. Kolejny album, “Spokojnie”, ujrzał świat w grudniu 1988, z utworem “Arahja” jako jednym z największych przebojów. Po krótkiej przerwie, w 1988, Kult jako zespół został reaktywowany w odświeżonym składzie, wydając w 1989 album “Kaseta”.

W 1989 roku on wziął udział w trasie koncertowej z innymi polskimi zespołami. Czy, oprócz tego, grupa Kult dawała koncerty? Wiosną tego samego roku muzykanci zagrali na koncercie wyborczym Waldemara Fydrycha. Do składu zespołu powrócił Piotr Morawiec. Pod koniec lat 80. menedżerem Kultu był Marek Jaszczur. To właśnie w tym czasie Kult i jego muzyka zyskali uznanie. Od tej pory zespół zapoczątkował swoją wyjątkową karierę w polskiej muzyce rockowej.

Lata 90

W latach 90. zespół Kult przeżywał wiele zmian i przełomów, które wpłynęły na dalszy rozwój artystyczny i komercyjny. Latem 1990 roku muzycy zakończyli współpracę z Markiem Jaszczurem, a menedżerką zespołu została Katarzyna Przygoda. Następnie, po podpisaniu kontraktu z wytwórnią Zic Zac w 1991 roku, muzykanci wydali album “45–89”, finansowany przez samego Staszewskiego.

Album ten zawierał przebój “Totalna militaryzacja” z pacyfistycznym przesłaniem oraz tytułową piosenkę, opisującą epokę socjalizmu za pomocą autentycznych fragmentów przemówień partyjnych nałożonych na podkład muzyczny. Utwór “45–89” zdobył dużą popularność w Radiu Zet i Trójce.

W kolejnych latach Kult jako zespół kontynuował swoją działalność, biorąc udział w festiwalu w Jarocinie, odbywając trasę koncertową po Czechosłowacji oraz wydając album “Your Eyes”, powracając do punkowych brzmień. W 1993 roku, w odświeżonym składzie, rockerzy nagrali album “Tata Kazika”, zawierający nowe Kult piosenki oraz interpretację Stanisława Staszewskiego.

Płyta odniosła duży sukces komercyjny, rozchodząc się w nakładzie ponad 700 tys. egzemplarzy. Kult również uczestniczył w tworzeniu składanki “Muzyka Przeciwko Rasizmowi” oraz zagrał pierwszą Pomarańczową trasę po Polsce, która stała się coroczną tradycją. Na koncertach zespół Kult wykonał piosenki — jak te, dobre znane, tak i nowe utwory.

Następnie Kult wydał jeszcze kilka albumów, m.in. “Muj wydafca” w 1994 roku oraz “Tata 2” w 1996 roku, kontynuując eksperymenty muzyczne i utrzymując swoją pozycję na polskiej scenie muzycznej. Jego wkład w kształtowanie polskiej muzyki rockowej w latach 90. jest niezaprzeczalny, a każdy Kult koncert nadal przyciągają liczne rzesze fanów.

Lata 2000

W latach 2000 grupa kontynuowała swoją artystyczną podróż, wydając albumy i dając koncerty, które przynosiły jej zarówno uznanie, jak i kontrowersje. W 2001 roku Kult jako zespół nagrał i wydał dwupłytowy album pt. “Salon Recreativo”, zawierający premierowe muzyczne utwory oraz stare piosenki w nowych aranżacjach. Album promowany był singlem “Brooklyńska Rada Żydów”, jednak media były niepewne co do jego emisji, co doprowadziło do zakazu wyświetlania teledysku przez MTV Polska, mimo życzliwego kontekstu piosenki.

W maju 2003 roku do składu zespołu dołączył saksofonista Tomasz Glazik. W grudniu 2005 roku ukazał się album “Poligono Industrial”, który szybko zdobył status złotej płyty, choć sami muzycy mieli wątpliwości co do jego ostatecznego brzmienia, spowodowanych konfliktami w zespole.

W 2008 roku Krzysztof “Banan” Banasik opuścił zespół Kult, a do grupy dołączyli Wojciech Jabłoński i Jarosław Ważny. Jeszcze w 2007 roku oni zaczęli pracować nad kolejnym albumem, który ostatecznie ukazał się pod tytułem “Hurra!” w 2009 roku i zdobył status podwójnie platynowej płyty. W 2007 roku odbył się także jubileuszowy koncert Kult na 25-lecie istnienia grupy, transmitowany przez Program Trzeci Polskiego Radia.

2010 i do dziś

W 2010 roku Kult zaskoczył fanów akustycznym koncertem w warszawskim Och-Teatrze, który został zarejestrowany i wydany na płycie pt. MTV Unplugged, osiągając sprzedaż ponad 200 tys. egzemplarzy, za co zespół otrzymał certyfikat diamentowej płyty.

W 2011 roku muzykanci odbyli trasę po Europie oraz dali kilka koncertów unplugged. W 2013 roku wydali album “Prosto” z nowymi piosenkami, który później zdobył status złotej płyty. Ich kolejny album “Wstyd” ukazał się w październiku 2016, a towarzyszący mu teledysk w stylu 360 stopni przyciągnął uwagę fanów.

Co łączy Kult i polandrock? W 2019 roku grupa zagrała na 25. Pol’and’Rock Festival. We wrześniu 2020 roku zespół zmienił skład, a w listopadzie tego samego roku wydał album koncertowy z festiwalu Pol’And’Rock 2019. W 2021 roku premierę miała Ostatnia płyta Kult. W 2023 roku rockerzy zapowiedzieli wydanie czteropłytowego wydawnictwa podsumowującego ich 41-letnią działalność, zatytułowanego “XLI”.

Kult nadal aktywnie koncertuje, organizując trasy Akustik i Pomarańczową, oraz koncerty zagraniczne w takich miastach jak Nowy Jork, Chicago, Londyn, Oslo, Berlin i Hadze. Mimo wielu innych albumów, to właśnie Kult Ostatnia Płyta — do dziś cieszy się ogromną popularnością.

Wpływ na popkulturę

Kult wywarł znaczący wpływ na popkulturę polską, definiując brzmienie i przekaz artystyczny lat 80. i 90. Teksty piosenek poruszały ważne społeczne i polityczne tematy, angażując słuchaczy do refleksji nad rzeczywistością. Kult jako zespół eksperymentował z różnorodnymi gatunkami muzycznymi, od punku po rok, nadając im unikalny charakter. 

Szukając informacji o tym polskim zespole czy jego albumach i wpisując w okienko wyszukiwarki zespół Kult piosenki można od razu zobaczyć kilka ich najpopularniejszych utworów.Przeboje takie jak “Arahja” czy “Gdy nie ma dzieci” stały się ikonicznymi utworami polskiej muzyki alternatywnej. Kult inspirował kolejne pokolenia muzyków i artystów, przyczyniając się do kształtowania świadomości kulturowej w Polsce.

Muzycy

Każdy z członków wnosi unikalne umiejętności muzyczne, tworząc zgraną i pełną energii grupę. Kazik Staszewski, jako lider zespołu Kult, nie tylko jest głosem zespołu, ale także kieruje kreatywnym procesem tworzenia muzyki, utworów i tekstów, dając zespołowi charakterystyczny styl i głęboki przekaz artystyczny. Obecny skład Kultu zasilają: 

• Kazik Staszewski — śpiew, saksofon;
• Konrad Wantrych — klawisze;
• Piotr Morawiec — gitara;
• Ireneusz Wereński — bas;
• Wojciech Jabłoński — gitara;
• Tomasz Goehs — perkusja;
• Janusz Zdunek — trąbka;
• Mariusz Godzina — saksofon tenorowy, saksofon barytonowy;
• Jarosław Ważny — puzon.

Razem tworzą polski zespół, który kontynuuje artystyczną i muzyczną tradycję grupy, a Kult członkowie dostarczają publiczności wyjątkowe doznania dźwiękowe i emocjonalne podczas koncertów.

Dyskografia

Dyskografia polskiego muzycznego zespołu Kult obejmuje szereg albumów studyjnych, koncertowych oraz kompilacji, które odzwierciedlają różnorodność twórczości od lat 80. do dziś. Kult dyskografia tego zespołu to: 15. studyjnych płyt, przedstawiając jakie on zagrał setki koncertów, z których każdy trwał ok. 3 godziny. Poniżej znajduje się lista wydanych przez zespół albumów:

• Kult — 1986 (Polton; reedycja 1993, S.P. Records);
• Posłuchaj, to do Ciebie — 1987 (Klub płytowy “Razem"– Helicon; reedycja 1992, S.P. Records);
• Spokojnie — 1988 (Polton; reedycja 1993, S.P. Records);
• Kaseta — 1989 (1989 Arston; reedycja 1996, S.P. Records);
• Tan — 1989 (Polton; reedycja 1998, S.P. Records);
• 45-89 — 1990 (Arston; reedycja 1998, S.P. Records);
• Your Eyes — 1991 (ZicZac; reedycja 1998, S.P. Records);
• Tata Kazika — 1993 (S.P. Records);
• Muj Wydafca — 1994 (S.P. Records);
• Tata 2 — 1996 (S.P. Records);
• Ostateczny krach systemu korporacji — 1998 (S.P. Records);
• Salon Recreativo — 2001 (S.P. Records);
• Poligono Industrial — 2005 (S.P. Records);
• Hurra! — 2009 (S.P. Records);
• Kult Unplugged — 2010 (S.P. Records/MTV);
• Prosto — 2013 (S.P. Records);
• Wstyd — 2016 (S.P. Records);
• Made in Poland — 2017 (S.P. Records);
• Ostatnia płyta — 2021 (S.P. Records).

Dyskografia Kultu to bogata kolekcja utworów, które przyczyniły się do kształtowania polskiej muzyki rockowej i alternatywnej przez ponad czterdzieści lat. Zawiera zarówno utwory przełomowe, jak i charakteryzuje się nowymi brzmieniami i tematyką.

Albumy studyjne

Zespół Kult, ikona polskiej sceny muzycznej, od ponad czterdziestu lat kształtuje krajobraz roka alternatywnego w Polsce. Dwa z najbardziej ikonicznych albumów w dyskografii grupy to: “Kult” i “Prosto”.

“Kult” (1987) to debiutancki album zespołu, który przyniósł rozgłos w polskiej scenie muzycznej. Zawiera przełomowe utwory takie jak piosenka “Krew Boga” i “O Ani”, które stały się klasykami polskiego rocka. Muzycy eksperymentują z różnymi gatunkami muzycznymi, łącząc nową falę z funkiem, afro i reggae.

Album “Prosto” (2013) odniósł ogromny sukces zarówno komercyjny, jak i artystyczny. Zespół kontynuował swoje muzyczne eksploracje, prezentując świeże brzmienia Kult i utwory o głębokim znaczeniu społecznym. Płyta zdobyła status złotej płyty, a utwór “Układ zamknięty” znalazł się na ścieżce dźwiękowej do filmu “Układ zamknięty” Ryszarda Bugajskiego.

Albumy kompilacyjne

Album kompilacyjny “XLI” stanowi symboliczne podsumowanie 41 lat działalności legendarnego polskiego zespołu rockowego — Kult. Wydany w 2023 roku, ten czteropłytowy zbiór prezentuje najważniejsze utwory zespołu Kult płyty z każdej dekady jego historii, podzielonej na cztery części: K (lata 80.), U (lata 90.), L (lata 2000.) i T (lata 2010.). Każda z części jest swoistym przekrojem przez czas, prezentując ewolucję brzmienia i stylu Kultu na przestrzeni lat.

Jednak to nie tylko muzyka jest ważna w tym wydawnictwie. Również sama forma albumu jest niezwykła — “XLI” został wydany wyłącznie na płytach winylowych i kasetach magnetofonowych, co stanowi hołd dla tradycyjnych nośników dźwięku i dodaje albumowi wyjątkowego klimatu retro oraz koncertów tych czasów. To nie tylko zwykła kompilacja, lecz prawdziwa podróż przez historię. Kult zespół — to jedna z najważniejszych grup w historii polskiej muzyki rockowej.

Albumy koncertowe

Kult przez ponad cztery dekady inspiruje swoich fanów niekonwencjonalnym brzmieniem i odważnymi tekstami. Koncerty polskiego zespołu to spektakularne wydarzenia, które przyciągają tłumy i oddają ducha rockowej rewolucji. Dwa najpopularniejsze koncertowe Kult albumy to:

• “MTV Unplugged”. Nagrany w warszawskim Och-Teatrze, ten akustyczny koncert dla MTV stał się kamieniem milowym w historii zespołu. Wydany w 2010 roku, album prezentuje Kult w zupełnie nowym świetle, eksplorując największe przeboje w minimalistycznych aranżacjach.
• “Tan”. Ten koncertowy album z 1989 roku zawiera materiał zarejestrowany podczas pożegnalnych koncertów Kultu z 1988 roku. Oprócz znanych utworów zawiera także niepublikowane wcześniej piosenki. Koncerty te były kulminacyjnym punktem dla wielu fanów Kultu, ponieważ zespół zawiesił swoją działalność na wiele lat po tych występach.

Oba albumy koncertowe ukazują energię i pasję, które towarzyszą występom na żywo. Ich wyjątkowe brzmienie i niepowtarzalna atmosfera sprawiają, że są one niezapomnianym doświadczeniem dla fanów muzyki rockowej. A o tym, jaka jest Kult najnowsza płyta, będzie mowa dalej.

Single

Kult, legenda polskiego rocka, przez lata prezentuje niezapomniane single, które stają się hymnami pokolenia. Muzyka, przepełniona głębokimi tekstami i energetycznymi brzmieniami, dotyka serc fanów na całym świecie. Kilka z najpopularniejszych singli zespół Kult to:

• “Baranek”. Ten ikoniczny utwór pochodzi z albumu “Tata Kazika” (1993) i zdobył serca słuchaczy swoją emocjonalną treścią.
• “Arahja”. Pojawiający się na albumie “Spokojnie” (1988) singiel “Arahja” to jedna z najbardziej rozpoznawalnych piosenek Kultu. Prawie wszystkie piosenki zespołu Kult mają charakterystyczny, hipnotyzujący refren.
• “Gdy nie ma dzieci”. Znajdujący się na albumie “Ostateczny krach systemu korporacji” (1998) singiel, poruszający tematy społeczne, jest przykładem politycznej świadomości zespołu.

Każdy z tych singli odzwierciedla głęboki przekaz Kultu i pozostaje ważnym elementem historii polskiej muzyki rokowej. Warto zauważyć, że każdy utwór również ma swój unikalny charakter i przekaz, który dotyka serc wielu pokoleń słuchaczy.

Teledyski

Kult, jako zespół oraz jedna z najważniejszych formacji na polskiej scenie muzycznej, stworzył wiele ikonicznych teledysków, które nie tylko uzupełniają jego muzykę, ale również stanowią istotny element jego kultury wizualnej. Poniżej przedstawione są 2 z najbardziej popularnych teledysków zespołu:

• “Gdy nie ma dzieci” (1998). Ten porywający teledysk ukazuje ciężkie realia życia społecznego, które idealnie korespondują z politycznym przesłaniem utworu. Wykorzystanie symboliki i narracji wizualnej sprawiły, że klip ten jest uznawany za jedno z najbardziej wpływowych dzieł w historii polskiej muzyki.
• “Baranek” (1993). Teledysk do tego utworu, będącego częścią albumu “Tata Kazika”, stanowi wizualne dopełnienie dla głęboko osobistego przekazu przez zespół Kult piosenki. Klip jest znany z minimalistycznej estetyki i skupienia się na emocjach wyrażanych przez tekst utworu.

Każdy z tych teledysków nie tylko podkreśla artystyczną wartość muzyki Kultu, ale także stanowi ważny element w dziedzictwie kulturowym polskiej sceny muzycznej i koncertowej, inspirując kolejne pokolenia twórców i fanów.

Filmy

Zespół Kult nie tylko odznacza się bogatym dorobkiem muzycznym, ale także zostawił swoje piętno w świecie filmowym i także stał się inspiracja dla wielu twórców filmowych. Dwa filmy, “Tata Kazika” oraz “Kult. Film.”, rzucają światło na historię i znaczenie tego wyjątkowego zespołu.

• “Tata Kazika”. Ten filmowy projekt ukazuje się jako hołd, złożony Stanisławowi Staszewskiemu, ojcu lidera zespołu, Kazika Staszewskiego. Przeplatając archiwalne materiały z wywiadami, piosenkami i retrospekcjami, obraz ukazuje nie tylko życie Staszewskiego, ale również kontekst społeczny i muzyczny epoki, w której działał.
• “Kult. Film.” To dokumentalny portret zespołu, który zabiera widza w podróż przez historię i ewolucję Kultu. Poprzez wywiady z członkami zespołu, materiały zza kulis, oraz fragmenty koncertów, film przedstawia nie tylko twórczość muzyczną, ale także głębsze przesłanie i znaczenie zespołu dla fanów i kultury muzycznej.

Oba filmy, “Tata Kazika” i “Kult. Film.”, stanowią niezwykłe źródło wiedzy o historii i znaczeniu zespołu Kult i polskiego roka. Przenosząc widza przez pełne emocji opowieści, odkrywają głęboki wpływ muzyki i przesłania Kultu na społeczeństwo. Ich istnienie świadczy o nieustającym zainteresowaniu twórczością tego legendarnego zespołu.

Ciekawostki

Kult to ikoniczny zespół muzyczny, który od lat pozostaje ważnym graczem na polskiej scenie rockowej. Poniżej znajduje się lista najbardziej fascynujących faktów związanych z historią i działalnością tej legendarnej grupy:

1. Kult skład zmieniał się wielokrotnie na przestrzeni lat (było aż 22 muzyków), przy czym jedynym stałym członkiem zespołu od początku istnienia jest Kazik Staszewski.
2. Nazwę “Kult” wymyślił dziennikarz Grzegorz Brzozowicz, który wcześniej prowadził działalność PR-ową na rzecz zespołu jeszcze przed ich pierwszym koncertem.
3. Kult jako zespół po raz pierwszy rozdał autografy na festiwalu opolskim w 1986 roku, zaskakując uczestników wycieczki szkolnej.
4. Kultowa piosenka “Polska” narodziła się z kolejowych podróży Kazika między Warszawą a Toruniem.
5. W latach 80. część muzyków Kultu związana była z ruchem Świadków Jehowy, co miało wpływ na niektóre teksty piosenek.

Te fakty ukazują złożoną historię i wpływ, jaki Kult wywarł na polską scenę muzyczną oraz popkulturę. Ich muzyka, albumy i teksty nadal inspirują i poruszają słuchaczy, pozostawiając trwały ślad w historii polskiej muzyki rokowej. Do dziś wielu fanów zespołu chętnie wybiera się na koncerty Kult.

Zakończenie

Kult nie tylko zdobył serca polskich fanów, ale również zyskał uznanie na światowej scenie muzycznej. Niepowtarzalne brzmienie, Kult piosenki, głębokie teksty i wielowymiarowy charakter utworów przyciągają słuchaczy z różnych zakątków globu. Zespół regularnie gromadzi tłumy na koncertach w Polsce i poza jej granicami, utrzymując status jednego z najważniejszych i najbardziej wpływowych zespołów w historii polskiego rocka. Kult, będąc nie tylko lokalnym fenomenem, ale również międzynarodową inspiracją, nadal pali ognisko pasji w sercach melomanów na całym świecie. Zarówno starzy, jak i nowi fani z chęcią słuchają Kult wszystkie piosenki zespołu.

NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA