Wielkanoc w Polsce
Wiara chrześcijańska ma duże znaczenie dla wielu Polaków, dlatego niejedna związana z tym uroczystość jest hucznie celebrowana. Polska jest bez wątpienia miejscem, gdzie największe znaczenie ma takie święto jak Boże Narodzenie lub Wielkanoc Polska, na której to pragniemy skupić się w niniejszym tekście.
Wielkanoc jest celebrowana każdego roku, a w związku z tym często można spotkać się z pytaniem, kiedy w Polsce obchodzi się Wielkanoc? Dokładnie dzieje się to w trakcie pierwszej niedzieli, która przytrafia się po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. W efekcie Święta Wielkanocne w Polsce są obchodzone między 22 marca a 25 kwietnia, a niemal każdego roku data jest inna.
Kluczowe wnioski
Zanim przejdziemy do przedstawiania kolejnych informacji na temat tego, co obejmuje wspomniane święto chrześcijańskie, pragniemy najpierw przedstawić 3 kluczowe wnioski związane z tym tematem. Poniżej przedstawiamy, co warto wiedzieć o tym, dlaczego obchodzona jest Wielkanoc w Polsce:
- Wielkanoc to polskie święto, które jest tak naprawdę najstarsze w wierze chrześcijańskiej. Pierwszy raz ustanowiono ją bowiem jeszcze w 325 roku, za co odpowiada cesarz Konstantyn. Doszło do tego po takim wydarzeniu jak Pierwszy Sobór Nicejski;
- Święto w Polsce ma na celu uczczenie misterium paschalnego syna Boga, czyli Jezusa Chrystusa;
- Tydzień przed Wielkanocą nazywany jest Wielkim Tygodniem i stanowi swoiste przygotowanie do tego święta;
Znając już trzy najważniejsze fakty na temat Wielkanocy, możemy przejść do pozostałych kwestii związanych z tym świętem.
Historia
Obchodzenie tego, co obejmują obrzędy wielkanocne w Polsce to tak naprawdę bardzo późny moment w historii tego święta. Tego rodzaju świętowanie miało bowiem swój początek jeszcze w czasach przedchrześcijańskich, gdyż jego celem było początkowo przebudzenie bogów wraz z nadejściem wiosny.
Swieta Wielkanocne Polska mają właśnie to na celu, przy czym dzieje się to poprzez przypomnienie wierzącym ofiary złożonej przez Chrystusa, który zmarł za grzechy wszystkich ludzi. W wielu krajach jest to święto państwowe, a po raz pierwszy Wielkanoc zaistniałą w kalendarzu w 325 roku po Pierwszym Soborze Nicejskim.
Wielkanoc Swieto zostało następnie określone jako wydarzenie, które odbywa się po pierwszej pełni księżyca. Wszystko to, co obejmują uroczystości wielkanocne, jest w bezpośredni sposób powiązane z ostatnimi dniami życia Jezusa. Odbywa się to w formie Wielkiego Tygodnia, który rozpoczyna się od Niedzieli Palmowej. Jest to istotny dzień z uwagi na fakt, że w tym dniu Jezus uroczyście wyjechał do Jerozolimy.
Symbole Wielkanocy
Podobnie jak w przypadku tego, co obejmuje niejedno inne istotne święto lub istotna uroczystość, polska Wielkanoc jest w bezpośredni sposób związana z pewnymi symbolami. Mają one na celu podkreślenie przywiązania do innego rodzaju wartości, a ich obecność nadaje świętu istotnego znaczenia:
- Jajka – Polska jest krajem, w którym jajka mają największe znaczenie. Jest tak z uwagi na fakt, że jajka mają w bezpośredni sposób symbolizować zwycięstwo życia nad śmiercią. Są także symbolem nadejścia nowego życia;
- Kurczak – obrzędy wielkanocne nie mogą odbyć się również bez kurczaka, który również jest obecny z uwagi na symbolizowanie nowego życia oraz odradzania się;
- Baranek – chrześcijanie przywiązują do niego specjalną wagę, gdyż symbolizuje przezwyciężenie zła, a także w bezpośredni sposób nawiązuje do odkupienia grzechów;
- Zajączek – Swieto Wielkanoc to także moment, w którym spore znaczenie ma właśnie wspomniany zajączek. Podobnie do pozostałych przykładów, jego celem jest symbolizowanie nowego życia.
Wyżej przedstawione przykłady to główne symbole, które są w bezpośredni sposób powiązane z Wielkanocą. Jednak nie jest to wszystko, dlatego nie dziwi nas, że sporo osób wciąż pyta: jakie są inne symbole Wielkanocy w Polsce? Wielkanoc w Polsce odbywa się również z udziałem takich pozostałych symboli, jak pieprz i sól, chleb, wędlina, chrzan, rzeżucha czy kolor czerwony.
Symbole wielkanocne w kościele
O ile mamy już za sobą wszystkie najważniejsze informacje na temat tego, jakie główne symbole mają Święta Wielkanocne Polska, tak do tego dochodzą również polskie symbole kościelne. Święto w Polsce ma duże znaczenie, dlatego będziemy mogli napotkać jeszcze następującą symbolikę:
- Palma wielkanocna – święto chrześcijańskie nie może się bez niej odbyć z uwagi na fakt, że palma jest symbolem triumfu nad grzechem oraz nieśmiertelności;
- Paschał – obrzędy wielkanocne w kościele muszą uwzględnia ten element, gdyż jego celem jest symbolizowanie miłości, życia oraz nadziei;
- Woda – kolejny istotny symbol. W jego przypadku mamy do czyszczenia głównie ze wskazaniem na oczyszczenie oraz źródło życia. Woda stanowi ważny symbol także ze względu na fakt, że jest kojarzona z odrodzeniem nie tylko ciała, ale też ducha;
- Olej – Wielkanoc w Polsce jest dodatkowo okresem, w którym spotkać można się z symboliką oleju. Głównie wiąże się to z odpowiedzialnością oraz pasją, a także stanowi okaz natchnienia.
Z uwagi na fakt, że w trakcie Wielkiego Tygodnia odbywa się wiele obrzędów kościelnych, wyżej wspomniane przykłady często są wówczas spotykane w świątyniach chrześcijańskiego Boga. Głównie wierzący napotkają je w trakcie Wielkiego Czwartku oraz Wielkiego Piątku, kiedy to obrzędy trwają najdłużej.
Tradycje wielkanocne w Polsce
Jako że Polacy przywiązują dużą wagę do tego, co obejmuje świętowanie oraz obchodzenie Wielkanocy, możemy w związku z tym napotkać różnorodne tradycje wielkanocne w Polsce. Jest to ważne święto państwowe, dlatego poniżej przedstawiamy informacje na temat związanych z nim tradycji.
Karnawał
Polska to kraj, gdzie wspomniane święto obejmuje przede wszystkim karnawał. Celem tego wydarzenia jest huczna zabawa w okresie zimy, która to dodatkowo obejmuje pochody czy maskarady. Jeśli chodzi o Święto Wielkanocne, karnawał odbywa się od momentu, gdy dojdzie do święta Trzech Króli.
Natomiast koniec tego wydarzenia przypada na jeden dzień przed Środą Popielcową. Zatem karnawał to uroczystość, która kończy się dokładnie 47 dni przed samą Wielkanocą. Jak wskazują zwyczaje wielkanocne w Polsce, karnawał jest ostatnim okresem, kiedy można oddać się hucznej zabawie przed Wielkanocą, gdyż na 46 dni przed jej wydarzeniem rozpoczyna się Wielki Post.
Wiosenne porządki
Polskie święto chrześcijańskie jest również źródłem pewnych świeckich tradycji jak właśnie wiosenne porządki. Święto w Polsce jest często poprzedzone wielkim sprzątaniem w domach Polaków. Polskie tradycje wielkanocne wskazują, że wraz z nadejściem pierwszych słonecznych wiosennych dni całe rodziny dzielą pomiędzy sobą obowiązki i przystępują do sprzątania. Celem tej tradycji jest przypomnienie o nadchodzącej uroczystości, jaką jest Wielkanoc święto, a do tego ma na celu w symboliczny sposób pożegnać zimowy okres.
Malowanie jaj
Świętowanie oraz obchodzenie tego, co obejmuje wspomniane święto państwowe, jest dodatkowo w bezpośredni sposób powiązane z malowaniem jaj. Jeśli bowiem chodzi o polskie zwyczaje wielkanocne, jest to jeden z najważniejszych elementów przygotowań do samych świąt.
Polacy malują pisanki, gdyż jajka są istotnym symbolem nawiązującym do zwycięstwa życia nad śmiercią oraz do powstania nowego życia. Polskie pisanki wielkanocne wywodzą się również z tego, że niegdyś twierdzono, iż malowanie jajek dodaje im magicznych mocy, umożliwiających głównie leczenie różnych chorób. Pisanki są określane mianem kraszanek, nalepianek, oklejanek, a do tego nierzadko spotkać można było się niegdyś z zabawą wielkanocną o nazwie walatka.
Śniadanie wielkanocne
Polska to kraj, w którym każda uroczystość oraz każde święto jest traktowane w specjalny sposób. Nie inaczej jest w momencie, gdy spojrzymy na wielkanocne tradycje w Polsce. Istotne znaczenie w kontekście tradycji oraz kultury Polaków ma między innymi śniadanie wielkanocne, do którego przystępuje się po Mszy Świętej w Niedzielę Wielkanocną.
W trakcie śniadania wielkanocnego do stołu zasiadają wszyscy domownicy. Przed przystąpieniem do posiłku ważne jest również podkreślenie tego, co oznacza Swieto Wielkanocne, dlatego najpierw odbywa się modlitwa, podzielenie jajkiem oraz wyrażenie sobie nawzajem życzeń. Samo śniadanie to głównie żurek, biała kiełbasa, pieczywo, chrzan, sałatka jarzynowa, wędliny czy faszerowane jajka.
Wielki Tydzień
Polskie zwyczaje obejmują niejedno święto chrześcijańskie, a wspomniane święto w Polsce jest szczególnie celebrowane z uwagi na fakt, że tradycje i zwyczaje wielkanocne w Polsce nie mogą odbyć się bez udziału Wielkiego Tygodnia. W ten sposób wierzący przypominają sobie ostatni tydzień życia Jezusa Chrystusa.
Całość rozpoczyna się od Niedzieli Palmowej. Ważnym jej elementem jet poświęcenie palmy wielkanocnej, która służy za symbol szczęścia. Obchody wielkanocne związane z Wielkim Tygodniem kończą się natomiast poprzez Triduum Paschalne. Obejmują Wielki, Czwartek, Wielki Piątek i Wielką Sobotę, a swoje zwieńczenie mają w Wielką Niedzielę, kiedy to doszło do zmartwychwstania Chrystusa.
Lany poniedziałek
Obchodzenie oraz świętowanie Wielkanocy, która traktowana jest jako święto państwowe, są również w bezpośredni sposób związane z zabawą w lany poniedziałek, znany również jako śmigus-dyngus. Jest to zwyczaj, który nie obejmuje oficjalnie tego, co stanowią Wielkanoc obrzędy, gdyż jest to bardziej ludowa tradycja.
Ma swoje początki jeszcze w czasach pogańskich, kiedy to śmigus oraz dyngus były dwoma osobnymi wydarzeniami. W trakcie śmigusa chłopcy kropili panny wodą lub smagali ich łydki gałązkami wierzby. Natomiast dyngus był dniem, kiedy chodzono po domach, składając życzenia, śpiewając i prosząc o pieniądze lub słodycze. Jak z kolei wskazują tradycje polskie wielkanocne, obecnie polewanie się nawzajem wodą ma przynosić szczęście.
Ciekawostki o Wielkanocy
Celebrowanie tego, co obejmuje wspomniane święto, jest bardzo istotne dla chrześcijan, ale równie ważne będzie również zaczerpnięcie większej dawki przydatnej wiedzy. Wielkanoc w Polsce tradycje wiążą się bowiem z różnorodnymi ciekawostkami, o których więcej informacji przedstawiamy poniżej:
- Przez pewien okres Kościół nie pozwalał na spożywanie jajek w trakcie Wielkanocy. Tego rodzaju zakaz został jednak ostatecznie zniesiony po Soborze;
- Polska jest krajem, w którym znajduje się Muzeum Pisanek w Ciechanowcu. W nim umieszczono jedną z największych kolekcji pisanek na terenie całej Europy. Spotkać można tutaj pisanki stworzone nie tylko z kurzych jaj. W muzeum znalazło się bowiem również miejsce na jaja bocianie, strusie, przepiórcze czy gęsie, a także wiele innych;
- Skoro poruszamy ciekawostki o Wielkanocy w Polsce, nie możemy również zapomnieć o tym, iż w Lipnicy Murowanej każdego roku odbywa się specjalny konkurs, który ma na celu wyłonić najwyższą palmę. Do tej pory rekord należy do palmy, której wysokość sięgnęła aż 36,04 metra wysokości.
Jeśli chodzi o Wielkanoc obchody, niektórzy mogą zastanawiać się, czy Wielkanoc jest w Polsce świętem? Odpowiadamy, że tak, jak najbardziej jest to święto na terenie naszego kraju.
Inne święta w Polsce
Narodowe święta w Polsce obejmują jeszcze wiele innego rodzaju uroczystości, które mają szczególne znaczenie dla mieszkańców naszego kraju. Głównie w tym zakresie należy wspomnieć o takich szczególnych dniach, jak te, które przedstawiamy za pomocą poniższej listy:
- Święto Trzech Króli – występuje również pod nazwą Objawienia Pańskiego. Jest to chrześcijańskie święto, które dobywa się 6 stycznia oraz jego celem jest upamiętnienie podróży Trzech Króli do stajenki, gdzie narodził się Jezus Chrystus;
- Wszystkich Świętych – jeśli chodzi o polskie święta, bardzo ważne jest również uhonorowanie pamięci zmarłych. Odbywa się to każdego roku 1 listopada, kiedy Polacy masowo udają się na groby swoich bliskich;
- Święto Narodowe Trzeciego Maja – celebruje podpisanie pierwszej polskiej konstytucji. Dni wolne w Polsce obejmują między innymi właśnie to święto, które odbywa się co roku 3 maja. Często jest również łączone z Dniem Pracy 1 Maja i kojarzone jest z dłuższym urlopem.
Są to główne święta, które każdego roku obchodzą Polacy oraz mają duże znaczenie dla osób wychowywanych w wierze katolickiej i nie tylko.
Zakończenie
Święto Wielkanoc jest traktowanie jako zdecydowanie najważniejsza uroczystość w wierze chrześcijańskiej. Jest to bowiem święto, które upamiętnia ostatni tydzień w życiu Jezusa Chrystusa, a także celebruje jego zmartwychwstanie. Polska jest krajem, w którym większość mieszkańców każdego roku utrzymuje różnorodne tradycje i zwyczaje związane z Wielkanocą.
Oprócz uczęszczania do kościoła w Niedzielę Palmową, Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Wielką Sobotę oraz Wielką Niedzielę Polacy oddają się takim zwyczajom jak lany poniedziałek, malowanie jajek czy karnawał. Mamy nadzieję, że zebrane w tym tekście informacje o Wielkanocy w Polsce pomogły wam dowiedzieć się więcej na temat tego święta.