Ημέρα Ohi

Η γιορτή γιορτάζεται κάθε χρόνο σε κρατικό επίπεδο στις 28 Οκτωβρίου και υποστηρίζεται ευρέως από τη Δημοκρατία της Κρήτης και την ελληνική διασπορά σε όλο τον κόσμο.

Η γιορτή εμπνεύστηκε από τα γεγονότα του 1940 και το τελεσίγραφο που απηύθυνε το ιταλικό φασιστικό δικτατορικό καθεστώς (με επικεφαλής τον Μπενίτο Μουσολίνι) στην Ελλάδα να παραδώσει τα εδάφη της, στο οποίο η ελληνική κυβέρνηση απάντησε "Όχι!".

Γιορτάζεται με τη μορφή οικογενειακών συγκεντρώσεων, μαθητικών και στρατιωτικών παρελάσεων. Τα περισσότερα σπίτια και κυβερνητικά κτίρια είναι στολισμένα με εθνικές σημαίες σε όλη τη χώρα και η ατμόσφαιρα είναι γεμάτη ευγνωμοσύνη και θλίψη προς τους υπερασπιστές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ιστορικό πλαίσιο

Πριν από την έκδοση του ελληνικού τελεσίγραφου, ο κόσμος είχε ήδη παρασυρθεί σε έναν παγκόσμιο πόλεμο με επτά άλματα.

Έτσι, από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1930, η Γερμανία ακολουθούσε μια πολιτική όχι άμεσης στρατιωτικής αντιπαράθεσης και πίεσης προς τη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία, οι οποίες αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε συμβιβασμό και παραχωρήσεις.

Ο Χίτλερ δικαιολογούσε τις δικές του ενέργειες με την καταπολέμηση της κομμουνιστικής απειλής για την Ευρώπη και τον κόσμο. Εκείνη την περίοδο προετοίμαζε συστηματικά και σε βάθος ένα προγεφύρωμα για μελλοντικές κατακτήσεις.

Την άνοιξη του 1938 πραγματοποίησε το Anschluss της Αυστρίας και το πρώτο τρίμηνο του 1939 προσάρτησε την Τσεχία και την περιοχή της Κλαϊπέντα (τμήμα της Μικρής Λιθουανίας).

Το σύστημα Βερσαλλιών-Ουάσινγκτον, που είχε καθιερωθεί μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και επέτρεπε τη διατήρηση της παγκόσμιας τάξης, βρισκόταν σε κρίση και κατέρρευσε.

Ως αποτέλεσμα, σχηματίστηκαν δύο στρατιωτικοπολιτικά μπλοκ των ηγετικών δυνάμεων - η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία εισήλθαν σε αντιπαράθεση με τη Γερμανία και την Ιταλία, ενώ η Ιαπωνία επιδίωξε να ενταχθεί σε αυτά.

Η ΕΣΣΔ και η Ε.Σ.Σ.Δ. τήρησαν στάση αναμονής με την ελπίδα να χρησιμοποιήσουν τον εκκολαπτόμενο πόλεμο για τα δικά τους συμφέροντα.

Η Βρετανία και η Γαλλία ήλπιζαν ότι οι Γερμανοί θα μετακινούνταν προς την Ανατολή και θα εγκλωβίζονταν σε εχθροπραξίες με τη Σοβιετική Ένωση.

Η ΕΣΣΔ ήλπιζε στο αντίθετο - ο Χίτλερ θα εμπλεκόταν στην κατάκτηση της Ευρώπης και η Σοβιετική Ένωση θα μπορούσε να ενισχύσει την επιρροή της στην παγκόσμια πολιτική.

Επιπλέον, η σοβιετική ηγεσία δεν παρακολουθούσε απλώς την εξελισσόμενη καταστροφή στην ευρωπαϊκή ήπειρο, αλλά συμμετείχε και σε μια σειρά από κατακτητικούς πολέμους (την εκστρατεία στην Πολωνία, την εισαγωγή στρατευμάτων στην Εσθονία, τη Λιθουανία και τη Βεσσαραβία, καθώς και την εξαπόλυση πολέμου με τη Φινλανδία).

Η Ιταλία δεν προχώρησε αρχικά σε ανοιχτή αντιπαράθεση, αλλά απαίτησε παραχωρήσεις και πίστη από τη Γαλλία και τη Βρετανία.

Η Ιαπωνία προσδοκούσε να αυξήσει την επιρροή της στην Άπω Ανατολή.

Και οι ΗΠΑ ανέμεναν να ενισχύσουν τη θέση τους σε περίπτωση αποδυνάμωσης άλλων χωρών που είχαν παρασυρθεί στον πόλεμο.

Το 1940, η Ιταλία, η Αλβανία και η Σλοβενία είχαν ήδη προσχωρήσει στη Γερμανία.

Με την έγκριση του Χίτλερ, η ιταλική κυβέρνηση εξέδωσε τελεσίγραφο και εξαπέλυσε στρατιωτική επίθεση εναντίον της Ελλάδας.

Γεγονότα της 28ης Οκτωβρίου 1940

Στις 3 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου εκδόθηκε τελεσίγραφο προς τον πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά από τον Ιταλό πρέσβη στην Ελλάδα, Εμανουέλε Γκράτσι.

Με το οποίο η ελληνική κυβέρνηση έτεινε να ανοίξει τα σύνορα και να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη διέλευση των στρατευμάτων του Άξονα από το ελληνικό έδαφος, και αναγκάστηκε να συμφωνήσει στην ανάπτυξη ενός αποσπάσματος σε στρατηγικά σημαντικά γεωγραφικά σημεία της χώρας.

Σε περίπτωση άρνησης, αναμενόταν η κήρυξη πολέμου.

Πιστεύεται ότι ο Μεταξάς εκείνη τη στιγμή απάντησε με ένα λακωνικό και σίγουρο "Όχι!". Ωστόσο, ορισμένοι ιστορικοί και αυτόπτες μάρτυρες υποστηρίζουν ότι η φράση που είπε ήταν πιο τρομερή και πολεμοχαρής: "Τότε είναι πόλεμος!".

Όπως και να έχει, η άρνηση ήταν προφανής. Σε απάντηση, στις 5.30 το πρωί εκείνης της ίδιας ημέρας, τα ιταλικά στρατεύματα που σταθμεύουν στην Αλβανία εισέβαλαν στα ελληνικά εδάφη.

Έτσι άρχισαν οι εχθροπραξίες μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι και οι Έλληνες πολίτες (παρ' όλες τις πολιτικές αντιθέσεις μέσα στην κοινωνία) βγήκαν μαζικά στους δρόμους με το σύνθημα "Όχι!", εκφράζοντας έτσι τη θέληση και την επιθυμία τους για ελευθερία και ανεξαρτησία.

Επιπτώσεις στην πορεία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Η ανυπακοή της Ελλάδας σήμανε την είσοδο στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο ελληνικός στρατός αντιμετώπισε τις εχθρικές δυνάμεις με ηρωική αντίσταση και αρχικά κατάφερε να απωθήσει τις εχθρικές δυνάμεις στη γειτονική Αλβανία.

Παράδειγμα ανιδιοτέλειας και ηρωισμού αποτελεί ο εθνικός ήρωας Μορντεχάι Φριζής. Ήταν ένας Ελληνοεβραίος Ρωμανιώτης, συνταγματάρχης, ο οποίος κατάφερε να αποκρούσει μια ιταλική επίθεση σε μια γέφυρα πάνω από τον Τσιάμη ποταμό. Ακολούθησε αντεπίθεση των Ελλήνων.

Οι Ιταλοί απάντησαν στη συνέχεια με αεροπορικούς βομβαρδισμούς και οι άνδρες του Φρίζη κατέφυγαν στα χαρακώματα και έχασαν την ψυχική τους παρουσία.

Τότε ο τραυματισμένος συνταγματάρχης, ανεβαίνοντας στο άλογό του, προσπάθησε να εμπνεύσει τους στρατιώτες του, αναφωνώντας στο πεδίο της μάχης το σύνθημα: "Κουράγιο!". Χάρη στις ενέργειές του, κατέστη δυνατό να εμπνεύσει τους άνδρες και να απωθήσει τον εχθρό.

Ο Mordechai Frisis πέθανε σύντομα από τα τραύματά του και τα λείψανά του είναι σήμερα θαμμένα στη Θεσσαλονίκη.

Οι Έλληνες εξακολουθούν να τιμούν τόσο τον συνταγματάρχη Φρίζη όσο και πολλούς άλλους ήρωες της αντίστασης. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ανεγείρει προτομή του στα στρατιωτικά μουσεία του Καλπακίου και της Αθήνας, καθώς και στη γενέτειρά του, τη Χαλκίδα. Το όνομα του Φρίζη δόθηκε σε έναν δρόμο στην Αθήνα.

Έτσι, οι σφοδρές μάχες συνεχίστηκαν για περισσότερους από πέντε μήνες, ο ιταλικός στρατός ηττήθηκε. Τότε, στις αρχές Απριλίου 1941, η ναζιστική Γερμανία εισέβαλε στην Ελλάδα, βοηθώντας τον Ιταλό σύμμαχό της.

Μέχρι τις αρχές Ιουνίου 1941, όλη η Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης, είχε κατακτηθεί.

Μετά τη γερμανική εισβολή, η ελληνική ηγεσία εξαναγκάστηκε σε εξορία και στη χώρα εγκαταστάθηκε μια δωσιλογική κυβέρνηση-μαριονέτα.

Η Ελλάδα χωρίστηκε μεταξύ των μελών του Άξονα (της Γερμανίας και των συμμάχων της) σε εδαφικές ζώνες κατοχής.

Παρά το γεγονός ότι το έδαφος της χώρας ήταν υπό κατοχή, οι Έλληνες οργάνωσαν ένα μεγάλης κλίμακας αντάρτικο κίνημα, στο οποίο συμμετείχαν όχι μόνο άνδρες που ασκούσαν ανατρεπτικές δραστηριότητες, αλλά και γυναίκες που εργάζονταν ως αγγελιοφόροι, μεταφέροντας ζωτικής σημασίας πληροφορίες. Επίσης, πολλοί απλοί πολίτες βοηθούσαν ο ένας τον άλλον και περιέθαλπαν τους τραυματίες.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα κατά την έναρξη της εισβολής των εχθρικών στρατευμάτων ήταν ο μοναδικός σύμμαχος της Βρετανίας.

Όμως με τον ηρωισμό και την ανθεκτικότητά τους, ο ελληνικός πληθυσμός έδειξε ότι ο φόβος νικιέται πάντα από το θάρρος.

Και η ελληνική αντίσταση ανέβασε το ηθικό σε όλη την Ευρώπη ενάντια στον Άξονα, καθώς προηγουμένως θεωρούνταν ότι ο ναζιστικός στρατός ήταν ανίκητος.

Έτσι, ο συνασπισμός κατά του Χίτλερ μέχρι το 1942 αριθμούσε 26 κράτη, ενώ μέχρι το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου υπήρχαν 54 κράτη σε αντιπαράθεση με τις χώρες του Άξονα.

Η περίοδος της αντιπαράθεσης των Ελλήνων με τα ναζιστικά στρατεύματα αποτέλεσε σημείο καμπής σε ολόκληρο τον πόλεμο. Τα ναζιστικά στρατεύματα καθυστέρησαν για αρκετούς μήνες, οι δυνάμεις τους είχαν μερικώς εξαντληθεί. Και το σημαντικότερο, επέτρεψε την αναβολή της επίθεσης του Χίτλερ στην Ανατολή και έδωσε την ευκαιρία στην Ευρώπη να προετοιμαστεί για περαιτέρω εχθροπραξίες.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ είπε χαρακτηριστικά για την κρίσιμη αυτή περίοδο του πολέμου της Ελλάδας με τις δυνάμεις του Άξονα: "Δεν θα πούμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά θα πούμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν Έλληνες!".

Το έδαφος της Ελλάδας απελευθερώθηκε από τους Συμμάχους στα τέλη του 1944, αλλά η Κρήτη και άλλα νησιά του Αιγαίου μόλις το καλοκαίρι του 1945.

Σύγχρονοι εορτασμοί

Στις μέρες μας, ο εορτασμός της Ημέρας της Όχης είναι μαζικός και πανελλαδικός. Οι μεγαλύτερες και πιο εμπνευσμένες εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την κυπριακή πρωτεύουσα Λευκωσία, όπου πραγματοποιούνται πολύχρωμες παρελάσεις.

Όχι μόνο μαθητές και στρατιωτικό προσωπικό παρελαύνουν στους κεντρικούς δρόμους, αλλά και σύγχρονα στρατιωτικά οχήματα περνούν από τους δρόμους.

Επιπλέον, στις παρελάσεις συμμετέχουν κάθε χρόνο διάσημες πολιτικές προσωπικότητες και έντιμοι πολίτες της χώρας.

Οι πεζόδρομοι ζωντανεύουν και εδώ είναι που μπορεί κανείς να δει τις φρεγάτες του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού να χαιρετούν τους πολίτες και τους επισκέπτες με πυροβολισμούς προς τιμήν της γιορτής.

Πάνω από το κέντρο της Θεσσαλονίκης διοργανώνεται κάθε χρόνο μια μεγάλη αεροπορική επίδειξη, στην οποία συμμετέχουν υπερσύγχρονα επιθετικά ελικόπτερα και μαχητικά αεροπλάνα.

Οι δρόμοι των πόλεων γεμίζουν με εθνικές σημαίες, ενώ πολλοί άνθρωποι κρατούν σημαίες στα χέρια τους κατά τη διάρκεια των εορταστικών εκδηλώσεων και των πομπών.

Σχεδόν όλοι οι δημόσιοι οργανισμοί, οι σύλλογοι, τα καταστήματα και τα σχολεία είναι κλειστά για την αργία, ώστε οι κάτοικοι της περιοχής να μπορούν να λάβουν μέρος στις μαζικές εκδηλώσεις που είναι αφιερωμένες στη γιορτή.

Ένα από τα στοιχεία του εορτασμού είναι οι μαζικές εκδηλώσεις σε περιοχές πάρκων και ανοιχτούς χώρους, όπου μπορείτε να συμμετάσχετε σε αθλητικούς αγώνες, να χορέψετε ή να καθίσετε σε ένα από τα πολλά καφέ του δρόμου.

Το βραδινό ψυχαγωγικό πρόγραμμα είναι πλούσιο με συναυλιακές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή Ελλήνων αστέρων της ποπ. Μετά τη συναυλία ακολουθεί μια εντυπωσιακή μεγαλειώδης επίδειξη πυροτεχνημάτων.

Η ημέρα αυτή δεν είναι μόνο ημέρα διασκέδασης, αλλά και ημέρα μνήμης με ιδιαίτερη ευλάβεια των Ελλήνων ηρώων που πολέμησαν στο έδαφος της χώρας και στο εξωτερικό.

Παντού τελούνται μνημόσυνα και ευχαριστίες.

Τα περισσότερα κεντρικά τηλεοπτικά κανάλια μεταδίδουν ταινίες για την περίοδο του πολέμου και τους ήρωες που αντιστάθηκαν στο φασισμό.

Παρά το γεγονός ότι σήμερα δεν έχουν απομείνει σχεδόν καθόλου αυτόπτες μάρτυρες, ο ελληνικός λαός θυμάται τη σημασία του να λέμε "Όχι!" σε όλους εκείνους τους εχθρούς που επιτίθενται στην ανεξαρτησία της χώρας και στην ελευθερία του κάθε ατόμου ειδικότερα.

Εκπαιδευτική και πολιτιστική σημασία

Αποδεικτικά στοιχεία της "ελληνικής αντίστασης" έχουν συγκεντρωθεί στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όπως το αρχείο "Μνήμες της Κατοχής στην Ελλάδα", το οποίο περιλαμβάνει 93 απομνημονεύματα μαρτύρων των γεγονότων αυτών.

Παρόμοια αρχειακά τεκμήρια παρουσιάζονται στο διαδίκτυο, τα οποία είναι διαθέσιμα για την ιστορία, τον πολιτισμό, την επιστήμη και την εκπαίδευση.

Επιπλέον, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε διάφορες βαθμίδες όχι μόνο γιορτάζουν τη γιορτή, αλλά προετοιμάζουν και πολλά προγράμματα για να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη και να θυμούνται το κόστος αυτής της τρομερής τραγωδίας.

Την Ημέρα της Οχης, μπορεί κανείς όχι μόνο να θαυμάσει τον πατριωτισμό του ελληνικού λαού, αλλά και να βυθιστεί στην ιστορία και την πολιτιστική συνιστώσα των γεγονότων.

Πολλές τοποθεσίες και αρχαιολογικά μουσεία είναι ανοιχτά για το κοινό δωρεάν. Όπου η κληρονομιά της Ημέρας της Όχης και ολόκληρη η πλούσια ιστορία της Ελλάδας εμπνέει και ενώνει όχι μόνο την ελληνική κοινωνία, αλλά και μεταδίδει την επιθυμία για την προστασία των εθνικών αξιών και τη σημασία της προσωπικής κληρονομιάς του λαού.

Διεθνής διάσταση

Στο νησί της Κρήτης, η Ohi Day είναι εξίσου σημαντική με την Ελλάδα. Είναι αφιερωμένη στον θαρραλέο κρητικό λαό που υποστήριξε το σύνθημα "Όχι!" στις δυνάμεις κατοχής του Άξονα, καθώς και στους στρατιώτες που πολέμησαν ηρωικά και διεξήγαγαν ανταρτοπόλεμο μέχρι το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η Μάχη της Κρήτης είναι ένα από τα σημαντικά γεγονότα του πολέμου. Οι πιο σκληρές μάχες διήρκεσαν από τις 2 Μαΐου έως την 1η Ιουνίου 1941. Σε αυτές τις μάχες τα γερμανικά στρατεύματα χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά την τακτική της αεροπορικής εισβολής και της απόβασης στρατευμάτων για να καταλάβουν εδάφη και στρατηγικές εγκαταστάσεις.

Παρά την απίστευτη και ηρωική αντίσταση των κατοίκων της Κρήτης, ο εχθρός κατάφερε να καταλάβει το νησί.

Ωστόσο, ο πόλεμος μόλις είχε αρχίσει για τους κατοίκους του νησιού και κορυφώθηκε με το αντάρτικο κίνημα "Andarte", το οποίο ήταν ανελέητο απέναντι στις δυνάμεις του Άξονα.

Οι γενναίοι και περήφανοι νησιώτες χρησιμοποίησαν επιδέξια τη γνώση τους για το δύσβατο έδαφος για να εξαπολύουν αιφνιδιαστικές επιθέσεις, να σαμποτάρουν τις εχθρικές επιχειρήσεις και να συλλέγουν πληροφορίες.

Μια από τις πιο διάσημες μορφές της αντίστασης ήταν ο "Καπετάν Μπαντουβάς" (Μανώλης Μπαντουβάς). Αυτός και η ομάδα του επινόησαν και πραγματοποίησαν ακούραστα επιτυχημένες επιχειρήσεις σαμποτάζ εναντίον των κατακτητών.

Στην αντίσταση συμμετείχαν όλα τα κοινωνικά στρώματα - φοιτητές, νοικοκυρές, εργάτες και βοσκοί. Σχεδόν κάθε οικογένεια συμμετείχε στην αντίσταση και θυμήθηκε την ελευθερία και την τιμή.

Κάθε χρόνο γιορτάζεται στην Κρήτη η Ημέρα της Όχης, με τους κατοίκους να αποδεικνύουν την προσήλωσή τους στην προγονική τους κληρονομιά και την κληρονομιά των ηρώων τους.

Υπάρχουν πολλές εκδηλώσεις μνήμης στο νησί - καταθέσεις στεφάνων σε μνημεία, τελετές προς τιμήν των ηρωικών γεγονότων και πολιτιστικές και εκπαιδευτικές εκθέσεις.

Και φυσικά, υπάρχουν παρελάσεις, ιδιαίτερα στα Χανιά και τη Λευκωσία.

Τα παιδιά ντύνονται με την εθνική ενδυμασία την ημέρα αυτή. Μπορεί να μην αντιλαμβάνονται πλήρως τη σημασία και την τραγωδία των περασμένων ετών, αλλά η επιθυμία να διατηρηθούν και να μεταλαμπαδευτούν οι παραδόσεις και η μνήμη στις μελλοντικές γενιές θεωρείται σημαντικό εθνικό καθήκον στο νησί.

Πολυάριθμες ελληνικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα εκείνες που διασκορπίστηκαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τιμούν τη μνήμη των προγόνων τους, σέβονται το ακλόνητο πνεύμα των ηρώων, την αποφασιστικότητα και την υπερηφάνεια των στρατιωτών.

Διαβάζονται προσευχές, πραγματοποιούνται συναντήσεις μνήμης και πραγματοποιούνται εκπαιδευτικές δραστηριότητες.

Προσωπικές ιστορίες και μαρτυρίες

Όλες οι μαρτυρίες που συλλέγονται κατά τη μεταπολεμική περίοδο διατηρούνται και μεταβιβάζονται στις μελλοντικές γενιές, προκειμένου να αναδειχθούν οι τρομερές σελίδες της ιστορίας και να διατηρηθεί η μνήμη των ανθεκτικών προγόνων.

Ο Μαρκ Μαζάουερ, μέσα στην κατεχόμενη Ελλάδα, δήλωσε:

Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος παραμένει αόρατος για τους επισκέπτες που έρχονται στην Ελλάδα το καλοκαίρι, χαλαρώνοντας στις ηλιόλουστες παραλίες ή συνηθίζοντας τους αρχαίους ερειπωμένους ναούς και τα θέατρα. Αλλά για όσους ξέρουν πού να ψάξουν, τα σημάδια από τις πληγές της ναζιστικής κατοχής εξακολουθούν να υπάρχουν πίσω από τους φράχτες των παλαιών εγκαταλελειμμένων εβραϊκών επαύλεων.

Εύη Σαββατιανού-Γεωργαντά:

Θα πω: Ποτέ ξανά κανένας φασισμός!.

Αυτό που είδαν τα μάτια μου όταν ήμουν 17 ετών, δεν θέλω να επαναληφθεί. Και ήμουν στην αντίσταση... Αυτός ο χώρος ήταν τόπος βασανιστηρίων και κράτησης Ελλήνων κρατουμένων, από όλες σχεδόν τις περιοχές της Ελλάδας. Όταν ένας κρατούμενος έμπαινε σε αυτό το μέρος, αμέσως υποβαλλόταν σε σκληρά βασανιστήρια.

Έφη Παπαθεοδώρου:

Η αντίσταση στο Αγρίνιο έσωσε όλους τους Εβραίους, υπήρχαν 80 οικογένειες εκεί, τους έσωσε, δηλαδή τους έκρυψε στα χωριά εκεί πάνω, δεν τους έδωσε. Πολλοί άνθρωποι δεν το ξέρουν αυτό. Το Αγρίνιο ήταν μια ηρωική πόλη, είχε μια τρομερή αντίσταση, αντιρωμαϊκή όπως την λένε, και υπήρχαν πολλά θύματα.

Άγγιρης Σφοντούρης:

"Ήταν εντελώς τυχαίο ότι εγώ και οι αδελφές μου επιζήσαμε, γιατί θα μπορούσαμε κάλλιστα να μας είχαν πυροβολήσει. Εκείνη τη στιγμή, που οι Γερμανοί δεν είχαν φύγει ακόμα, ανοίξαμε την εξώπορτα για να βγούμε έξω, καθώς το σπίτι είχε καεί, τότε δεν βρήκαμε πια τον πατέρα μας, δεν ήταν πουθενά".

Υπάρχουν πολλές τέτοιες μαρτυρίες και είναι όλες γεμάτες πόνο και τρομερές αναμνήσεις. Καθώς και την υπερηφάνεια και την αδιαλλαξία του χαρακτήρα των κατοίκων της περιοχής, και δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η γιορτή του Οχι άρχισε να γιορτάζεται ήδη από το 1942. Στην αρχή γιορταζόταν από μικρές ομάδες ακτιβιστών, αλλά αμέσως μετά τον πόλεμο έγινε δημόσια αργία.

Χάρη σε αυτή την ηρωική αντίσταση, οι εχθρικές δυνάμεις συγκεντρώθηκαν στα Βαλκάνια, γεγονός που άλλαξε την πορεία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και, ειδικότερα, έθεσε σε κίνδυνο την εφαρμογή του περίφημου ναζιστικού σχεδίου Μπαρμπαρόσα.

Ωστόσο, οι Έλληνες δεν εκτιμούν τόσο τη συμβολή τους στην παγκόσμια αντιπαράθεση όσο τιμούν τη μνήμη και αναγνωρίζουν με ευγνωμοσύνη τους υπερασπιστές της πατρίδας τους, συμπεριλαμβανομένων των ανδρών της 8ης Μεραρχίας Ιωαννίνων που δέχθηκαν το πρώτο πλήγμα.

Η Ημέρα του ΟΧΑ αποτελεί σύμβολο της ανθεκτικότητας και της αποφασιστικότητας του ελληνικού και του κρητικού λαού, καθώς και όλων των συμμετεχόντων στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο που πήραν μέρος στον αγώνα κατά των κατακτητών.

Είναι μια υπενθύμιση των θυσιών που έκαναν οι κάτοικοι της αντίστασης και ένας θρίαμβος του ανθρώπινου πνεύματος πάνω στην τυραννία.

Η γιορτή αποτελεί πηγή έμπνευσης για τις μελλοντικές γενιές, οι οποίες θα πρέπει να διατηρήσουν την αξιοπρέπεια των προγόνων τους και να θυμούνται τη σημασία της ελευθερίας και της δικαιοσύνης σε όλες τις περιστάσεις.

Και είναι μια σημαντική υπενθύμιση προς την παγκόσμια κοινότητα ότι ο αγώνας για δικαιοσύνη δεν είναι ποτέ μάταιος.